İBRÂ
İBRÂ
(İslami Terminlər Lüğəti) :
Alacağından vaz geçmek.Bir kimse alacağını borçluya hibe etse veya borçluyu ibrâ etse borçlu borçtan kurtulur. (AliHaydar Efendi)
İBRÂHİM ALEYHİSSELÂM
(İslami Terminlər Lüğəti) :
Kur'ân-ı kerîmde ismi bildirilen peygamberlerden.Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki:(Ey Resûlüm!) Kitabda (Kur'ân-ı kerîmde) İbrâhim'in kıssasını anlat. Çünkü o sıddîk(doğruluğu tam) bir peygamber idi... (Meryem sûresi: 41)Biz (ergenlik çağına ulaşmadan) önce İbrâhim'e tevhîde ve putlara tapmaktansakınmaya yol bulabilecek rüştünü verdik. Biz onun buna lâyık olduğunu biliyorduk.(Enbiyâ sûresi: 51)Ben babam (dedem) İbrâhim'in duâsı, kardeşim Îsâ'nın müjdesi ve anneminrüyâsıyım. (Hadîs-i şerîf-Müsned-i Ahmed)Keldânîlerin memleketi olan Bâbil'in doğu tarafında ve Dicle ile Fırat nehirleri arasındakibölgede doğdu. Babası mü'min olan Târûh'tur. Âzer, amcası ve üvey babasıdır. Putlara veyıldızlara tapan Keldânî kavmine peygamber olarak gönderildi. Kendisin e on suhuf (forma)kitab verildi. Bu kavmin o devirdeki hükümdârı olan ve ilâhlık iddiâ eden Nemrûd'u da îmânadâvet etti. Nemrûd, İbrâhim aleyhisselâmın dâvetini kabûl etmediği gibi ona ve inananlara zulmve işkence yaptırdı. İbrâhim aleyhisselâmı önce habs ettirip, sonra ateşe attırdı. Allahü teâlâ,Halîl'i (dostu) olan İbrâhim aleyhisselâmı ateşte yakmadı. İbrâhim aleyhisselâmın ateşeatılmasını ibretle tâkib edenlerden bir kısmı îmâna geldi. İbrâhim aleyhisselâm, Nemrûd'u veKeldânîleri son bir defâ daha îmâna dâvet ettikten sonra, kendine inananlarla birlikte hicretetmek üzere Bâbil'den ayrıldı.İbrâhim aleyhisselâm, Allahü teâlânın emri ile Bâbil'den Harran'a (Urfa'nın güneyinde biryer) hicret etti. Bu yolculukta kardeşinin oğlu Lût aleyhisselâm ve zevcesi (hanımı) Sâre Hâtunda bulundular. Harran'da bir müddet kaldıktan sonra Şam'a, orada n da Mısır'a gitti. İbrâhimaleyhisselâm, hazret-i Sâre ve hazret-i Hâcer ile Mısır'dan ayrılıp, Filistin'e geldi. Evlâdıolmadığı için Allahü teâlâdan sâlih bir evlâd istedi ve adakta bulundu. Sâre'den çocuğuolmadığı için, onun tavsiyesi ile hazret-i Hâcer'le evlendi. Bu evlilikten İsmâil aleyhisselâmdünyâya geldi. Ardından, Sâre Hâtun'dan İshâk aleyhisselâm doğdu.İbrâhim aleyhisselâm Allahü teâlânın emriyle Hâcer Hâtunu ve İsmâil aleyhisselâmı yanınaalıp, Şam'dan ayrılarak, o sırada susuz ve ıssız bir yer olan Mekke'ye bıraktı. Kendisi Şam'adöndü. Gördüğü bir rüyâ üzerine oğlunu kurban etmek istedi. Tam kur ban etmek üzereykenAllahü teâlâ İbrâhim aleyhisselâma rüyâsına sadâkat (bağlılık) gösterdiğini bildirerek kurbanlıkbir koç ihsân etti. Beytullah'ı (Kâbe-i muazzamayı) oğlu İsmâil aleyhisselâm ile inşâ etti. EbûKubeys dağında bulunan ve Cennet yâkutlarından olan Hacer-ül-Esved adlı siyah taşı Cebrâilaleyhisselâmın bildirmesiyle alarak Kâbe-i muazzamanın duvarına yerleştirdi. Kâbe duvarınıörerken şimdi Makâm-ı İbrâhim denilen taşın üzerine bastı. Kâbe'yi yapıp bitirince, Allahüteâlânın emri ile oğlu İsmâil aleyhisselâm ve Mekke'de yerleşmiş olan Cürhümlülerle birliktehac ibâdetini yaptı ve Şam'a döndü. Şam'a döndükten sonra yüz yetmiş beş yaşında Kudüs'devefât etti. Kudüs civârındaki Habrun kasabasında bulunan bir mağaraya defnedildi. Bu kasaba,Allah'ın dostu anlamında Halîlürrahmân diye meşhûrdur. İbrâhim aleyhisselâmın dînine Hanîfdîni denilmektedir. İbrâhim aleyhisselâm, sevgili Peygamberimizden sonra insanların enüstünüdür. (İbn-ül-Esîr, Taberî, Nişancızâde, Ahmed Cevdet Paşa, Altıparmak)İbrâhim aleyhisselâm, Resûl-i ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem) efendimizin ümmetindenolmayı temenni buyurmuştur. (Seyyid Abdülhakîm Arvâsî)İbrâhim aleyhisselâm, Halîlullah'tır (Allah'ın dostudur). (İmâm-ı Rabbânî)
İBRÂHİM SÛRESİ
(İslami Terminlər Lüğəti) :
Kur'ân-ı kerîmin on dördüncü sûresi.İbrâhim sûresinin 28 ve 29. âyetleri Medîne'de, diğerleri Mekke'de nâzil oldu (indi). Elli ikiâyet-i kerîmedir. Otuz beşten kırk bire kadar olan âyetler İbrâhim aleyhisselâmın duâsını ihtivâettiği için İbrâhim sûresi denilmiştir. Sûrede; Allahü teâlâya, peygamberlerine ve âhirethayâtına îmân konuları ve İbrâhim aleyhisselâmın duâsı bildirilmektedir. (İbn-i Abbâs, Taberî)Allahü teâlâ İbrâhim sûresinde meâlen buyuruyor ki:Allah'a îmân etmeyenlerin yaptıkları faydalı işler, fırtınalı bir günde rüzgârınsavurduğu küller gibidir. Âhirette o işlerin hiçbir faydasını bulamazlar. (Âyet: 18)İbrâhim sûresini baştan sona kadar okuyana, sayısız çok sevâb verilir. (Hadîs-işerîf-Envâr-ut-Tenzîl)
İBRÂNÎ
(İslami Terminlər Lüğəti) :
Eski yahûdî sülâlesi veya o soydan olan. Yahûdî topluluklarından birine mensûb kimse.
İSTİBRÂ
(İslami Terminlər Lüğəti) :
Temizlenme.1. Erkeklerin küçük abdesti yaptıktan sonra yürüyerek, öksürerek veya sol tarafa yatarak,idrar yolunda damlalar bırakmaması. Kadınlar istibrâ yapmaz.Erkeklerin istibrâ yapması yâni idrâr yollarında idrâr bırakmaması vâcibdir. (Molla Hüsrev)İstibrâda güçlük çekenler, arpa kadar pamuk fitili idrâr deliğine koymalıdır. Sızan idrarıpamuk emer. Hem abdest bozulmaz, hem don kirlenmez. Yalnız pamuğun ucu dışardakalmamalıdır. Ucu dışarıda kalır ve idrâr ile ıslanırsa, abdest bozulur. (İbn-i Âbidîn)Prostat (idrar yolu bezi şişmesi), istibrâ yapmayanlarda daha fazla görülür. (M. Sıddîk binSaîd)2. Nikâhla alınacak dul bir câriyenin hâmile olup olmadığını bilmek ve şüpheye yervermemek için bir temizlik müddeti geçip tekrar hayız görünceye kadar yaklaşmaktançekinmek.