İRÂDE (İrâdet)
İRÂDE (İrâdet)
(İslami Terminlər Lüğəti) :
1. Allahü teâlânın sübûtî sıfatlarından. Allahü teâlânın dilemesi.Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerimde meâlen buyurdu ki:(Muhakkak ki senin Rabbin) her neyi irâde ederse irâde ettiği gibi yapar. (O'nun irâdesihiç şaşmaz. Helâk etmek irâde ettiklerini muhakkak helâk eder, kurtuluşa erdirmeyi irâdeettiklerini kurtuluşa erdirir.) (Burûc sûresi: 16)Allahü teâlânın irâde ettiği olur. O, irâde etmezse hiçbir şey olmaz. Varlıkları irâde etmişyaratmıştır. (Muhammed bin Kutbüddîn İznikî)Kâinâttaki her hâdise Allahü teâlânın irâdesi ile olmaktadır. Allahü teâlâ irâde etmeyince,hiçbir şey hareket etmez. (İmâm-ı Gazâlî)Allahü teâlâ her şeyin hâlıkı (yaratıcısı) ve sâhibidir. Mülkünde irâde ettiğini yapar. O'nunirâdesi sonsuzdur. O'na niçin böyle irâde ettin ve böyle yaptın demeye kimsenin hakkı yoktur.(Muhammed Hâdimî)2. İstemek, seçmek, dilemek tercih etmek.Allahü teâlâ kulların ihtiyârî yâni istekli hareketlerini, işlerini yaratması için kullarındaihtiyâr (seçme, isteme özelliği) ve irâde yaratmış, bu irâde ve ihtiyârlarını işleri yaratmasınasebeb kılmıştır. Bu yüzden yaptıkları işlerden mes'ûl tutul muşlardır. Cansızların hareketlerindeirâde yoktur. Ateş değdiği zaman, yakması, ateşin yakmağı irâde etmesi ve istemesi ile değildir.(Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî)3.Tasavvuf yoluna yeni girenlerin başlangıç halleri. Allahü teâlânın rızâsına kavuşmayaazmedenler, karar verenler için ilk konak.