Platonculuk.

"Platonculuk." Die Ergebnisse der Suche nach dem Wort

Philosophische Wörterbuch

Platonculuk.

 ( Philosophische Wörterbuch) :
(Os. Eflâtuniyye, Fr. Platonisme, Al. Platonismus, İng. Platonism, İt. Platonismo). Antik çağ Yunan düşünürü Platon'un öğretisi... İdealcılık ve türcülük deyimleriyle de dilegetirilir. Antik çağ Yunan felsefesinde, Aristoteles'in lise'siyle birlikte akademi adı altında büyük çapta okulaşmış iki büyük idealist öğretiden biridir. Bu iki öğreti, sadece Yunan felsefesine özgü kalmayıp, tümüyle Hıristiyan felsefesini de etkisi altına almış ve yüzyıllar boyunca insan düşüncesine egemen olmuştur. Bu büyük etki, sadece Batıya özgü kalmayıp Doğuya da egemen olmuş ve İslâm felsefesini temellendirmiştir. Denilebilir ki, günümüzde insanlığın büyük bir bölümünü hâlâ etkisi altında bulunduran metafizik düşünce sistemi bu iki büyük idealist öğretinin ortak üründürü. bkz. Akademi, Aristoculuk, Hıristiyan Felsefesi, İslâm Felsefesi, Metafizik Yöntem, Yeniplatonculuk.
 Philosophische Wörterbuch

Yeni Platonculuk.

 ( Philosophische Wörterbuch) :
(Os. Nev Eflâtuniyye, Fr. Neo-Platonisme). Gizemciliğe dönüştürülen Platonculuk... Platon'un idea öğretisini gizemci-tanrıcı bir düşünceciliğe dönüştüren Yeni Platonculuğun kurucusu, Ammonius Sakkas'ın İskenderiye okulundan yetişen Plotonios'tur (203-270). Plotinos'un öğretisi, her türlü özdekçiliği yadsıyan ve tüm tinciliği ileri süren katıksız idealist bir öğretidir. Plotinos'a göre evren ve insan, Tanrı'dan gelmiştir ve Tanrı'ya dönmektedir. İniş merdivininin ilk basamağında ruhlar, ikinci basamağında hayvanlar, üçüncü basamağında nesneler vardır. Çıkış merdiveninin ilk basamağındaysa anmak, ikinci basamağında sonuç çıkarmak, son basamağında mistik seziş (gizemcilik) vardır. Böylece Tanrı'dan ruh olarak çıkan nesnel varlık dünyaya inerek özdekleşiyor ve özdek olarak da esrime yoluyle yeniden Tanrı'ya dönüyor (sudur ve uruç, emanation). Tanrı, bizim düşündüğümüz hiç bir şey değildir, çünkü her şeydir. Tanrı, her şeyin iyiliğini isteyen baba'dır. İnsan ruhları, kaba özdeklere bürünmek için hayatlarını Tanrılık hayattan ayırmışlar ve yeryüzüne inmişlerdir. Çektikleri, işte bu davranışlarının cezasıdır. Plotinos'un töresine göre insanları Tanrı'ya götürecek yolun üç geçidi vardır: Sanat, sevgi, felsefe. İnsan ancak bu geçitlerden geçerek ya da bu basamaklardan çıkarak Tanrı'ya ulaşabilir (benzeyebilir). Sanatçı, ide'yi duyulur görünüşlerinde, seven kişi ruhunda, filozofsa Tanrı'da aramaktadır... Yeni Platonculuk, Platonculuğun büsbütün mistikleşmiş bir biçimidir ve bu niteliğiyle Yeni Akademi'den ayrılır. Jamblikos, Proklos gibi son Yunan düşünürlerince sürdürülen Yeni Platonculuk, Çoktanrıcı Yeni Platonculuk adıyle de anılır. Yeni Platonculuk, gerçekte, Platonculuğun Pitagorasçılık açısından yorumlanışıdır. Doğu ve Ben gizemciliğini büyük çapta etkilemiş, dinsel felsefenin temel dayanağı olmuştur. bkz. Platonculuk, Türcülük, Gizemcilik, Pitagorasçılık.
Die Stichwortsuche Turkish - French Dict. ılık (181051k) Turkish - Germany Dict. çüş (94991k) Turkish - French Dict. açık (78116k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (70119k) Turkish - French Dict. ırmak (67975k) Kurdish - Turkish Dict. naşî (55956k) Turkish - French Dict. çatı (55602k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (54968k) Turkish - French Dict. balık (53027k) Turkish - Germany Dict. ılım (51570k) Turkish - Germany Dict. hasır (51141k) Kurdish - Turkish Dict. rêsî (50980k)