DEĞER
ARTIK DEĞER
(Dictionnaire des sciences économiques) :
Artık değer teorisi Karl Marx tarafından geliştirilmiştir. Üretilen malların değeri ile bu malların üretimi için ödenen ücret arasındaki fark artık değerdir. Örneğin, işçi 8 saatlik bir çalışma süresinin 4 saatlik bölümünde kendi değerini yeniden üretirken, geri kalan 4 saat boyunca da karşılığı kendisine verilmeyen bir değer parçası daha üretir. Karşılığı ödenmeyen bu değer parçası kapitaliste gider ve artık değer olarak adlandırılır.(Bk. Marx, Marksizm, Sömürü Teorisi, Marxın Değer Teorisi)
ARTIK DEĞER ORANI
(Dictionnaire des sciences économiques) :
Sömürü oranı da denir. Marksçı ekonomi terimidir. Artık değer oranı artık değerin (s), değişir sermaye (v) oranıdır. Bu oran S=s/v biçiminde gösterilir. İşçinin çalışma süresini uzatarak ya da işgücü değerini üretmek için gerekli olan süreyi kısaltarak artık değer oranı artırılabilir. Çalışma süresini artırmak giderek zorlaşmaktadır. Bu nedenle artık değer oranının artırılmasında, işgücü değerini yaratmak için gerekli olan sürenin kısaltılması daha kolay bir yoldur.(Bk. Artık Değer)
BORSA DEĞERİ
(Dictionnaire des sciences économiques) :
(Borsa fiyatı). Borsada arz ve talebe göre oluşan değer.
DEĞER TEORİLERİ
(Dictionnaire des sciences économiques) :
Malların değişim değerleri konusunda çeşitli değer teorileri ileri sürülmüştür. Bu teoriler üç bölüme ayrılabilir:1) Emek Değer Teorisi: Bu teoriye göre bir malın değeri o malın üretiminde tullanılan emek miktarına bağlıdır.2) Marjinal Değer Torisi: Bu teoriyğ göre malın değeri marjinal faydasına göre belirlenir.3) Üretim maliyetleri: Bu teoriye göre malın değeri o malın üretiminde kullanılan üretim faktörlerinin maliyetlerine bağlıdır.
EKSİK DEĞERLENMİŞ PARA
(Dictionnaire des sciences économiques) :
Yabancı paralar karşısındaki değeri, serbest piyasa değerinin altında kalan para. Bu durumdaki paraların revalüe edilmesi, yani değerinin yükseltilmesi beklenir. Son zamanlarda Alman markı ve Japon yeninin revalüe edilmesi yönünde özellikle ABDden gelen baskılar vardır. Bu ülkelerin hükümetlerinin izledikleri para ve döviz politikalarıyla paralarının dış değerini eksik değerde tuttukları söylenmektedir. Revalüe edilen paranın ülkesinde ihracatın düşmesi, ithalatın artması beklenir. O nedenle Batı Almanya ve Japonya revalüasyondan kaçınmaktadırlar.