Tarihsel İdealizm.

"Tarihsel İdealizm." Die Ergebnisse der Suche nach dem Wort

Philosophische Wörterbuch

Tarihsel İdealizm.

 ( Philosophische Wörterbuch) :
Tarihin idealist bir açıdan açıklanmasıdır ki tarih felsefesinin metafizik ve bieryci dönemlerini kapsar. Tarihsel idealizme göre tarih olaylarının nedeni ya tanrı iradesi, ya evrensel ruh, ya da insan düşüncesidir. Özellikle bireyci görüşe göre örneğin savaşlar krallar istediği için yapahır, Napoleon doğmasaydı Fransa bambaşka bir Fransa olurdu, Birinci Dünya Savaşı bir arşidükün öldürülmesi yüzünden çıkmıştır... Tarihsel özdekçilik, tarihsel idealizmin dayandığı temelin doğru olmadığını tanıtlamıştır. Gerçekten insan düşüncesinin de, üstün kişilerin de tarihsel olaylardaki rolü büyüktür. Tarihsel idealizmin düştüğü yanılma, her iki etkisel gücü tek va saltık neden saymış olmasındadır. Gerek üstün düşünceyi ve gerek üstün kişiyşi oluşturan, içinde bulundukları özdeksel koşullardır. Örneğin varlıklı kişi, varlıklıca düşündüğünden ötürü varlıklı bir kişi olmuş değildir; tersine, varlıklı olduğundan ötürü varlıklıca düşünmektedir. Ama varlıklıca düşündüğünden ötürü içinde bulunduğu özdeksel koşulları da etkiler ve o yönde değiştirir. Bu bakımdan düşünce ya da kişi, içinde bulunduğu ortam ve koşulların diyalektiğine katışmıştır. Tarihsel olayları etkiler, yön verir, yavaşlatır, hızlandırır ama kendi kendisini yaratmış değildir. O, içinde oluştuğu koşulların ürünüdür ve bütün etkisini bu koşulların zorunluğu doğrultusunda gerçekleştirebilir. Tarihsel idealizm, vesile (Fr. Pretexte)yi neden (Fr. Cause)leştirmektedir. Örneğin Avusturya arşidükü Franz-Ferdinand'ın Saraybosna'da öldürülmesi Birinci Dünya Savaşının patlamasına vesile olmuştur, bu savaşın gerçek nedeniyse sömürücü devletler arasındaki çıkar çatışmasıdır. Çıkar çatşımsanıda savaşı gerektirecek derecede keskinleşme olmasaydı savaş patlamazdı... Tarihsel idealizm, olayları tekyanlı olarak görür ve önceliği çeşitli adlar altında belirttiği ruhsal etki'ye verir. Tarihsel özdekçilikse olayları çokyanlı olarak görürü ve önceliği özdeksel etki'ye verir. Tarihsel idealizmin dayanağı, pratikle doğrulanamayan bir varsayımdır. Tarihsel özdekçiliğin dayandığı, pratikle doğrulanan nesnel bir olgudur: İnsanlar önce yaşayacak durumda olmalıdırlar ki tarih yapabilsinler. Yaşamak için de yemekleri, içmeleri, giyinmeleri, barınmaları, tek sözle ekonomik eylemlerde bulunmaları gerekir. Tarihsel idealizmin tek ve üstün etki saydığı düşünce'yi bu ekonomik eylemler ve ilişkiler belirler. Çiftçi çiftçice, işçi işçice, kapitalist kapitalistçe düşünür. Böylece, özdeksel koşullar içinde Napoleon'laşmış olan kişi de Napoleonca düşünür ve kendisini gerektiren koşulları etkiler ve değiştirir.
Die Stichwortsuche Turkish - French Dict. ılık (180744k) Turkish - Germany Dict. çüş (94981k) Turkish - French Dict. açık (78101k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (70115k) Turkish - French Dict. ırmak (67896k) Kurdish - Turkish Dict. naşî (55944k) Turkish - French Dict. çatı (55602k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (54962k) Turkish - French Dict. balık (53023k) Turkish - Germany Dict. ılım (51554k) Turkish - Germany Dict. hasır (51129k) Kurdish - Turkish Dict. rêsî (50964k)