Çağrışımcılık.
Çağrışımcılık.
(Fəlsəfə Sözlüğü) :
(Os. Tedâiyye, Fr. Associationnisme, Al. Associationspsychologie, İng. Associationism, İt. Assosiazionismo). Bilginin, tikellerin birbirlerini çağırarak tümelleşmesiyle meydana geldiğini ileri süren öğreti... Stuart Mill, David Hume, Herbert Spencer bu anlamda çağrışımcıdırlar. Çağrışımcılar, genel bilginin oluşmasında, düşüncelerin birbirlerini çağırmasını tek kaynak olarak görürler. İngiliz düşünürü Stuart Mill'e (1806-1873) göre, tümel yargılar, birbirlerinden ayrılmaz çağrışımlardır. Mill, buna "bitişiklik yoluyle çağrışım" adını vermektedir. Bir bölüm çağrışımcılar da düşünceler arasındaki mantıksal bağlantıları ve usun işleyişini, yanlış olarak, çağrışıma, eşdeyişle ansal özdevime indirgerler. Çağrışımcı ruhbilimciler, bütün ruhsal faliyetleri çağrışımla açıklamaya çalışırlar, bu anlayışın en yeni biçimi davranışçılık'tır. Bu ruhbilimcilerden pek çoğu çağrışımın beyin titreşimlerinden doğduğunu sanmışlardır. Gerçekte çağrışımın fizyolojik bir yapı olduğunu ve sinirler arasında kısa devreli bağlantılar kurulmakla meydana geldiğini Pavlov tanıtlamıştır. bkz. Çağrışım, Ruhbilim, Davranışçılık.