Zaman.

"Zaman." Die Ergebnisse der Suche nach dem Wort

Philosophische Wörterbuch

Zaman.

 ( Philosophische Wörterbuch) :
(Os. Zaman, Fr. Temps, Al. Zeit, İng. Time, İt. Tempo). Uzayla birlikte özdeğin varlık biçimi... Zaman ve uzay (mekân), özdeğin genel varlık biçimidir. Özdek, ancak zaman ve uzay içinde hareket edebilir. özdeksiz zaman ve uzay olamayacağı gibi, zaman ve uzay dışında da özdek olamaz. Evrende her şeyin bir geçmişi, bir şimdisi, bir geleceği, eşdeyişle bir zaman'ı vardır. Her sınırlı olgunun süresi (zamanı) de sınırlıdır, oysa bu sınırlı olguların tümü sınırsızlığı belirtir. Sınırlı olgular birbirlerine dönüşerek sınırsız olarak sürüp gitmekte ve sınırsız (öncesiz ve sonrasız) doğayı teşkil etmektedirler. Doğanın başlangıcı olmadığı gibi sonu da yoktur. Başlangıç ve son düşüncesi, ilkel bir anlayışın ürünüdür. Bilim, hiç bir şeyin yoktan gelmediğini ve yok olmadığını tanıtlamıştır. Alman bilgini Albert Einstein'a (1879-1955) gelinceye kadar zaman ve uzay, birbirinden bağımsız,. ayrı ayrı kategoriler olarak ele alınırdı. Alman düşünür Immanuel Kant, onların önsel ve ussal (a priori ve aklî) veriler olduklarını savunmuştu. Einstein, zaman ve uzayın, hem birbirleriyle hem de özdek ve onun devimiyle sıkıca bağımlı olduğunu, biri var olmadan öbürlerinin de var olamaycaklarını tanıtlamıştır. Zaman ve uzay, böylece, klasik felsefenin önsel ve düşünsel tasarımlarından kurtulup gerçek anlamlarına kavuşmuşlardır. Artık bilinmektedir ki, zaman ve uzay, nesnel ve özdeksel gerçekliklerdir. İnsan bilincinin içinde değil, insan bilincinin dışında vardırlar ve insan yenilen varlığın dünya üstünde var olmasından önce de (insansız nesnellikte de) var olmuşlardır. Dünya nesnel bir uzay ve onunla bağıntılı olarak nesnel bir zaman içinde oluşmuştur ve oluşmaktadır. Uzay, birlikte varolan sayısız ve sonsuz nesnelerin evrensel dağılımını, zaman, ard arda oluşan sayısız ve sonsuz olguların evrensel gelişimini dilegetirir. bkz. Uzay, Özdek, Devim, Eytişimsel Özdekçilik, İlişkinlik Kuramı.
Die Stichwortsuche Turkish - French Dict. ılık (180184k) Turkish - Germany Dict. çüş (94965k) Turkish - French Dict. açık (78039k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (70098k) Turkish - French Dict. ırmak (67789k) Kurdish - Turkish Dict. naşî (55864k) Turkish - French Dict. çatı (55587k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (54943k) Turkish - French Dict. balık (53012k) Turkish - Germany Dict. ılım (51475k) Turkish - Germany Dict. hasır (51076k) Kurdish - Turkish Dict. rêsî (50901k)