İŞÂ


Results for "İŞÂ"

Dictionary of Economics

NEOKLASİK İKTİSAT

(Dictionary of Economics) :
Akademik iktisat dünyasında klasik okulun egemenliği 1350li yıllara kadar sürdü. Ancak o dönemin siyasal ve sosyal koşullarında artı emekdeğer teorisine dayalı bir iktisadı sürdürmek sözkonusu olamazdı. Çünkü emek değer teorisinin Marxın elinde artık değer kavramına ulaşması, böyle bir teorinin kapitalizm altında akademik iktisadın temelini oluşturmaya devam etmesini eşyanın tabiatına aykırı kılmaktaydı. Nitekim aynı yıllarda Cournot, Dupuit ve Cossen gibi iktisatçılarca temel kavramları önceden geliştirilmiş bulunan yeni bir yaklaşım ortaya çıktı. Emek-değer teorisini fayda-değer teorisi ile değiştiren bu yaklaşımın kurucuları Jevons ve Menger, başlıca teorisyenleri ise Marshall ve Walrastır. Teori sonradan Edgeworth, Wicksell, Clark, Fisher, Pareto gibi iktisatçılarca olgunlaştırılmıştır.Neoklasik iktisat 1870lerden itibaren akademik iktisat dünyasına egemen oldu. Nitekim o yıllardan itibaren iktisadın temel ders kitabı Marshallın İlkeleri oldu. Bu durum Keynesçiliğin yükselmesine kadar sürdü. Ancak buna bakarak neoklasik iktisadın 1870ler ile 1930lar arasında ağırlık taşımış bir iktisat yaklaşımı olduğunu söylemek doğru olmaz. Neoklasik iktisat ortaya çıktığı dönemden itibaren günümüze kadar yöntemi, öncüleri, varsayımları ve kavramları ile akademik iktisada egemen olmuştur.Neoklasik iktisatta temel hareket noktası rasyonel davranan bireydir. Bunnu anlamı üreticilerin kar, tüketicilerin fayda maksimizasyonu peşinde koşmasıdır. İnsanların tercihleri ile teknoloji veridir. Tarihsel zaman yerine kavramsal zaman sözkonusudur. İşte bu çerçeve neoklasik iktisadın tarih, sosyoloji, siyaset, psikoloji ve sınıf ilişkileri ile temasını keser.Neoklasik iktisadın bir başka önemli önkabulü kaynak miktarını veri alınmasıdır. Yani insanların sahip oldukları üretim faktörleri miktarının başlangıç miktar ve dağılımı o şekliyle veri kabul edilir. Böyle bir durumdan hareketle etkin kaynak dağılımının koşulları araştırılır. Dolayısıyla neoklasik iktisadın konusu veri kaynakların optimum dağlıımıdr.Neoklasik iktisada göre serbest piyasa ekonomisi optimum kaynak dağılımını sağlar. Yani serbest piyasada fiyatların hareketi ekonomiyi öyle bir noktaya getirir ki, artık yeni değişimler yaparak toplam refah drüzeyini yükseltmek mümkün olmaz.
Dictionary of Economics

PİYİSA YAPISI

(Dictionary of Economics) :
Bir piyasanın, satıcılar arasındaki rekabetçi ilişkileri belirleyen temel karakteristikleri. Bu karakteristikler arasında en önemlileri, piyasadaki firmaların büyüklük dağılımı, piyasaya yeni alıcı ve satıcıların girmesine konan engeller, mal farklılaştırmasının derecesi, piyasada dikey entegrasyon derecesidir. Bu karakteristiklerin dışında önemli kabul edilebilecek diğer bazıları da şunlardır: Üretimde sermayenin yoğunluk derecesi, mala talebin istikrarlılığı, alıcı ve satıcıların mekansal dağılımı.
Dictionary of Economics

POZİTİF İKTİSAT

(Dictionary of Economics) :
İktisat ilminin ne olması gerektiği ile değil de, ne olduğu ile ilgili kısmı. Pozitif iktisat ilmi olayları ve insanların karar ve davranışlarını objektif bir gözle inceleyerek, bunları bilimsel kurallara bağlamaya çalışır. Örneğin faiz oranları yükseldiğinde, para talebi düşer, yatırımlar arttığında ulusal gelir yükselir, firmalar karın maksimum olduğu noktaya kadar üretimlerini arttırırlar şeklindeki genellemeler pozitif iktisat teorisi içinde yer alır. Olaylar arasında sebep-sonuç ilişkileri arayan pozitif iktisat teorisinin ulaştığı sonuçları test etmek, yani uygulamada ortaya çıkan olayların onu doğrulayıp doğrulamadığını göstermek mümkündür. Pozitif iktisat teorisinin bu objektif ve tarafsız tutumuna karşılık normatif iktisat teorisi subjektif değeryargılarına yer vererek, neyin ne olması gerektiğini ortaya koymaya çalışır. İşsizlik azaltılmaladır, devlet ekonomiye müdahale etmemelidir gibi yargılar genellikle normatif iktisat teorisi kapsamı içinde yer alır. (Ayrıca, bk. Normal İktisat)
Dictionary of Economics

TEORİK İKTİSADİ MODELLER

(Dictionary of Economics) :
Gerçek dünyadaki olay ve (veya) olguları temsil etmek üzere gerçekleştirilmiş analiz yöntemleri. Teorik bir iktisadi modelin şimdiki ve geçmişteki olayları açıklaması, gelecekteki olayların önceden bilinmesine yardımcı olması beklenir. Teorik iktisadi modelde iktisat teorisi matematiksel olarak ifade edilir.
Dictionary of Economics

YAPISAL İŞSİZLİK

(Dictionary of Economics) :
(Bk. Teknolojik İşsizlik)