İLİM


Results for "İLİM"

Philosophical Dictionary

Bilim.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. İlim, Fr., İng. Science, Al. Wissenschaft, İt. Scienza). Yönteli bilgi... Olayların yasalarını bulmak amacını güden araştırmaları dilegetirir, yöntemsel bir çabayla -gözlem ve deneylerle- elde edilir ve pratikle doğrulanır. Bilimin değeri nesnel gerçekliğe uygunluğundadır. Bilginin gittikçe ayrıntılara inen ve onları kavrayan, genel ve nesnel yasalara bağlayan gelişme sürecini izler. İdealizmin bilinemezci ya da sonunda aynı kapıya çıkan olgucu bilim anlayışına karşı, eytişimsel özdekçi bilim anlayışı nesnel bilgi (bilim)'yle düşünsel bilgi (felsefe)'yi sıkıca bağımlı kılar. Eytişimsel özdekçilikte bilimsiz felsefe ve felsefesiz bilim düşünülemez. Bu yüzdendir ki eytişimsel özdekçilik, idealist ve metafizik dünya görüşlerinin tersine, bütünsel bir dünya görüşüdür. bkz. Bilgi Kuramı, Felsefe, Metafizik, Eytişimsel Özdekçilik, Tarihsel Özdekçilik, Bilinemezcilik.
Philosophical Dictionary

Bilimsel Toplumculuk.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. İlmî iştirakçilik, Fr. Socialisme scientifique). Marksçı toplumculuk... Bilimsel toplumculuk deyimi, Alman düşünürü Karl Marx'ın toplumculuğunu tanımlar ve bu toplumculuğu Marx öncesi ütopyacı toplumculuktan ayırır. Özdekçi ve tarihsel diyalektiğe bilimsel adı verilmesinin nedeni, bilimsel bir yönteme, deney ve gözlemlere dayandığı içindir. Bu toplumculuk, üstün kişilerin düşünsel tasarımlarına değil, nesnel gerçekliğe dayanmaktadır. bkz. Toplumculuk, Marksçılık, Tarihsel Özdekçilik.
Philosophical Dictionary

Bilimsel.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. İlmî, Fr. Sciencetifique, Al. Wissenschaftlich, İng. Scientific, İt. Scientifico). Bilimle ilgili, bilime özgü ya da değgin... bkz. Bilim.
Philosophical Dictionary

Çağrışımcı Ruhbilim.

(Philosophical Dictionary) :
bkz. Çağrışımcılık.
Philosophical Dictionary

Doğabilim.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. İlm-i tabiat, Fr. Sciencenaturelle). Doğayı inceleyen bilim... Yeni bir deyimdir. Tarihsel süreçte bilimler çeşitli açılardan sınıflandırılmışlar ve fizik, kimya, jeoloji gibi cansız sayılan (inorganik) doğa bilimleriyle hekimlik, hayvanbilim, bitkilibim, yaşambilim gibi canlı sayılan (organik) doğa bilimleri birbirinden ayrılmışlardır. Osmanlıcada canlı doğanın bilimlerine ulûm-u tabiiye, cansız doğanın bilimlerine ilm-i esfel deniyordu. Günümüzde doğanın incelenmesine dayanar meyrdana gelen bütün bilimler doğabilim deyimiyle dilegetirilmektedir. Evrensel bütünlüğü meydana getiren doğa, toplum ve bilinç olgularına uygun olarak bilimler de doğasal bilimler, toplumsal bilimler ve düşünsel bilimler olmak üzere üç bölümde temellendirilmiş. bkz. Doğa, Bilim, Bilgi.