ÂRİM


Results for "ÂRİM"

Ottoman - Turkish Dictionary

UCARİM

(Ottoman - Turkish Dictionary) :
Kuvvetli adam.
Philosophical Dictionary

Büyüten Tümevarım.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Bacon istikrası, Fr. Induction Baconienne). Bacon tümevarımı... İngiliz düşünürü Bacon, bir cinsin çeşitlerinde saptanan ortak hallerden o cinsin bütünü üstünde yasalara varılabileceğini ileri sürmüştür. Örneğin, "Güvercin, serçe, bıldırcın kuştur - Güvercin, serçe, bıldırcın uçucudur - Öyleyse bütün kuşlar uçucudur". Görüldüğü gibi Bacon tümevarımı az sayıdaki olaylardan elde ettiği saptanımı henüz bilinmeyen olaylara da yaymakta ve genişletmektedir. Buna karşı Aristoteles'in biçimsel tümevarımında elde edilen genel sonuç deney ya da gözlemin sayısıyle sınırlıdır. Büyüten tümevarım (Os. İstikra-i müvessi, Fr. Induction amplifiante) deyimi, Aristoteles'in biçimsel tümevarım'ı karşılığında kullanılır. bkz. Tümevarım.
Philosophical Dictionary

Tasarımsızlık.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Gaybet-i efkâr, Fr. Aideisme). Hiç bir tasarımda bulunmamak durumu... Tasarım (Os. Tasavvufr, Fr. Representation), bir bilgi olgusudur. Tasarımsızlık, bu olgudan yoksun bulunmaktır. Tasarımsız, hiç bir şeyi tasarlayamayız. Tasarımsızlığın karşılığı tekdüşüncelik (Os. Vahdet-i fikir, Fr. Monoideisme) ve çokdüşüncelik (Os. Kesir-üt-tasavvurat, Fr. Polyideisme)tir.
Philosophical Dictionary

Tümevarım.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. İstikrâ, Fr., Al., İng. Induçtion, İt. Induzione). Özelden genele varan düşünme yöntemi... Aristoteles, tümevarımcı uslamlamayı bulanın Sokrates olduğunu söyler. LSokrates'e göre bilmek'le olmak aynı şeydi, erdemli olan erdemi bilendi. Bilmekse, genel'e varmak demekti. bkz. Tümdengelim, Tümel, Mantık, Sokratesçilik, Aristoculuk.
Sociological Dictionary

TÜMEVARIM METODU [İng. Induction]:

(Sociological Dictionary) :
Gözlem (müşahade) yoluyla yapılan, tek tek olayların incelenmesi ile genel sonuçlara varmak için akıl yürütme veya zirvi ilim adamlarına dayanma yoludur. Bu metodu F. Bacon ve J. S. Mill kullanmışlardır. (Bkz. Bacon, Mill) parçadan bütüne giden bir medod anlayışıdır. Peşin hükümleri ve fikrî kalıpçılğı bir önveri gibiele almayı kabul etmez. Müşahhas örnek ve parçalardan elde edilen veri ve bilgilerle genel kurallara (mücerrete) varılmaktadır. Günümüzde hem tümevarım, hem de tümdengelim, hatayı ve yanılmayı en aza indirebilmek için birlikte kullanılır olmuştur.