tanrı


Results for "tanrı"

Philosophical Dictionary

Tanrıcılık.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. İlâhiyye, Fr. Theisme, Al. Theismus, İng. Theism, İt. Teismo). Evreni yaratan ve yöneten bir tanrının varlığını savunan öğreti... Tanrıcılık (teizm); tanrıtanımazlık (ateizm) ve kamutanrıcılık (panteizm) deyimlerinin karşıtı olarak tanrının varlığını, yaratıcılığını, yöneticiliğini savunan bir öğretidir. Nedentanrıcılık ya da yaradancılık (deizm) adlarıyle anılan öğretiden ayrılığı tanrının yöneticiliğini de savunmakta olmasıdır. Bu anlamda tanrıcılık (teizm), konunun her yönünü kapsayan tüm bir tanrıcılıktır. Nedentanrıcılıksa (deizm), tanrının varlığını kabul etmekle tanrıcılıkla birleşir, bunun dışında birçok alanlarda ondan ayrılır. Tanrıcılık, nedentanrıcılıktan farklı olarak, tanrıyı canlı, kişilikli, düzenleyici ve yönetici sayar. Tanrılık alanın en geniş kapsamlı öğretisidir. Vahye dayanan dinlerden bağımsız ve felsefe öğretisi olarak tanımlanırsa da büyük dinlerden hiç bir ayrılığı yoktur. Tanrıcılığa göre tanrı, evrenin hem üstünde hem içindedir, hem yaratmıştır hem yönetir. Büyük dinler de genellikle bu temele dayanmaktadırlar. bkz. Nedentanrıcılık, Tanrıbilim, Din, Yaratımcılık, Tanrıtanımazlık.
Philosophical Dictionary

Tanrıtanımazlık.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Dehriyye, Fr. Atheisme, Al. Atheismus, İng. Atheism, İt. Ateismo). Tanrıyı yok sayan öğretilerin genel adı... Tanrıtanımazlık (ateizm), tanrıyı kesin olarak ve açıkça yok saymaktır. Örneğin, tanrıların politik hesaplarla halkı sömürmek için ileri sürülmüş uydurmalardan başka bir şey olmadıklarını söyleyen antik çağ Yunan düşünürlerinden bilgici (sofist) Prodikos gerçek bir tanrıtanımazdır. Antik çağ Yunan düşüncesinde Kirene okulundan Evhemeros'un öğretisi (Evhemerizm) de tanrıtanımaz bir öğretidir. Evhemeros'a göre tanrılar, zamanla halkın gözünde büyütülmüş ve tanrılaştırılmış insanlardır... Tanrıtanımazlık, tanrının varlığını dinsel anlayışa uygun olmayan aykırı düşüncelerle belirtenlere de yakıştırılmıştır. Bu anlamda Derscartes, Spinoza, kamutanrıcılar ve doğatanrıcılar tanrıtanımaz sayılmışlardır. Gerçekte bu öğretiler tanrıtanır öğretilerdir, çünkü tanrıyı şu ya da bu biçimle düşleseler bile sonuç olarak tanrı düşüncesined birleşirler. bkz. Tanrıcılık, Din, Evhemerosçuluk.
Philosophical Dictionary

Yegtanrıcılık.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Alelilâhiyye, Fr. Henotheisme). Birçok tanrılar arasından birini yeğlemek... Yeğtanrıcılık (enoteizm), çoktanrıcılık (politeizm) ve tektanrıcılık (monoteizm) ve üçlükte birlik tektanrıcılık (triteizm) karşıtı olarak, başka tanrıları da tanımayı ve ancak bunlardan birini yeğlemeyi gerektirir. Çoktanrıcılıktan farkı, çoktanrıcılığın tanıdığı bütün tanrıları eşit saymasına karşı, yeğtanrıcılığın bunlardan birini seçmesidir. bkz. Din, Çoktanrıcılık, Tanrıcılık, Tanrıbilim.
Islamic Glossary

TANRI

(Islamic Glossary) :
Ma'bûd, tapılan şey, ilâh.Allahü teâlânın isimleri tevkîfîdir, yâni İslâmiyet'te bildirilen isimleri söylemek câiz olup,bunlardan başkasını söylemek câiz değildir.Meselâ Allahü teâlâya alîm denir. Fakat, âlimdemek olan fakîh denmez. Çünkü, İslâmiyet, Allahü teâlâya fakîh de nileceğini bildirmemiştir.Bunun gibi, Allah adı yerine, tanrı demek câiz değildir. Çünkü tanrı; ilâh, ma'bûd demektir.Meselâ "Hindûların tanrıları öküzdür" denilmektedir. "Birdir Allah ondan artuk (başka) tanrıyok" denebilir. Başka dillerdeki Dieu, Gott ve God kelimeleri de, ilâh, ma'bûd mânâsınakullanılabilir. Allah adı yerine kullanılamaz. Kur'ân-ı kerîmde; "Benim ismim Allah'tır. BeniAllah diye çağırınız. Allah diye ibâdet ediniz. Allah diye yalvarınız" meâlinde birçok âyet-ikerîme vardır. O'na, kendi istediği ismi söylemeyip de, kâfirlerin, O'nun en sevmediği,mâbûdlarına koydukları tanrı ismi ile O'nu çağırmak, ne kadar yanlış ve ne büyük inâd olduğumeydandadır. (M. Sıddîk bin Saîd)
Turkish - English dictionary

çoktanrıcılık

(Turkish - English dictionary) :
polytheism.