method
ETNOMETODOLOJİ [İng. Ethnomethodology]:
(Sociological Dictionary) :
ABD'de ortaya çıkan hippi hareketine bağlı entellektüel düşüncedir. Düünce babaları Husser, Schutz ve Garfinkel'dir Etnometodoloji sıradan insanların yöntemleriyle ilgilenir. Sıradan insanlar da bilimciler gibi, her bir durumda ne olduğunu anlamaya çalışarak ve bu anlamayı kullanarak kendi davranışlarını üretirler. Sosyal realitenin bilimsel açıklamasına karşın süregiden etkileşim sürecinde toplum üyelerinin görüşünün bilim alanına girebileceği görüşü işlllenir. Bu nokda ibilci bu dünyanın açıklanmasında imtiyazlı bir gözlemci değildir. Etnometodolojik çalışmada sosyal aktörler (toplum üyeleri) gözlemnenenler değillerdir. Onlar da sosyologlar gibi sosyoloji yaparlar. (Garfinkel, H., 1967)
KARŞILAŞTIRMA METODU [İng. Comparative Method]:
(Sociological Dictionary) :
Sosyal olayların ve olguların fizikî olaylar gibi metodlardan biridir. A.,Comte, E. Durkheim, bu medodun önemine işaret etmişlerdir."Bacon Levhaları"nı geliştireen (Bkz.Bacon, F.) John Stuart Mili,ise; sosyal bilimlerde sebep-sonuç ilişkilerini araştırmış ve "uygunluk", "ayrım", "beraber değişmeler" ve "tortu" kuralını geliştirmiştir. (Bkz. Bacon F.)Uygunluk kuralı; mümkün olduğu kadar çok ve çeşitli olaylar arasında karşılaştırmalar yapmak ve bu olayların sonucu etkileyen ortak yönlerini tespit etmek esasına dayanır.Ayrım kuralı; uygunluk kuralını tamamlar. Sebep teşkil eden bir olayın başka olayların sonucu etkilemediğini tespit etmek için kullanılır.Beraber değişmeler kuralı; sebep-sonuç ilişkisi araştırılan olaylar arasında sebep teşkil eden bir olaydaki değişmeler, sonucu da aynı şekilde değiştirdiği; buna karşılık sebep zannedilen olaylardaki değirmelerin sonucu itkilemediği durumu ifade eder.Tortu kuralı; yukarıdaki üç kuralla sebep-sonuç ilişkisi kurulmu olayların dışında tortu olarak ortaya çıkan olaylar arasında sebep-sonuç ilişkisi kurmaktır. (Duvarger, M., 1990)
KOTA METODU [İng. Quota Method]:
(Sociological Dictionary) :
(Bkz. Örnekleme).
MEDOD [İng. Method]:
(Sociological Dictionary) :
Geniş anlamıyla, olaylar karşısında zihnimizi tatmin edecek gerçeklerin bulunması için sarfedilen düşünce faaliyetleridir. Dar anlamıyla, olaylar karşısında zihnimizi tatmin edecek gerçeklerin bulunması için sarfedilen düşünce faaliyetleridir. Dar anlamıyla ise; zihni faaliyetin peşinde uygulama çalımalarının ve araştırma kurullarının toplamıdır.Metod, araştırma yoluyla bulunup ortaya konabilicek somut sebep-sonuç ilişkilerini ve bu ilişkilerin temelinde yer alan soyut ilmî kanunları tespit edebilmek için izlenmesi gereken yol anlamını taşımaktadır. (Fındıkoğlu, Z.F., 1961, Kurtkan, A., 1978)
METODİK ŞÜPHE [İng. Methodic Doubt]:
(Sociological Dictionary) :
Metod kunusunu, teorisi ve uygulamalarını ee alan bilim dalıdır. Zihnin, gerçek olaylar üzerinde objektif hakikatlere varmak, teorilere ulaşmak amacıyla sarfettiği düşünme safhalarının araştırılmasıdır. Mantığın âdeta tatbikatıdır. Eflâtun'da Doktrin manasında kullanılan kelime, Aristo'da Araştırma Usulü anlamına geleri. (Bkz. Metod)Medodoloji araştırma tekniklerini belirli bir disiplin içinde değerlendirme arayışıdır. Medodoloji E. durkheim, K. Marx ve M. Weber'in ana ilgi alanına girmiştir. (Bkz. Durkheim, E., Marx, K., Weber, M.) Bu bilim dalı, sosyal bilimlerde ve tabiî bilimlerde konulara farklı yaklaşmamızı gerekli görmekte ve her ikisi arasındaki farkları kavramamıza yardımcı olmaktadır. (Fındıkoğlu, Z. F., 1961, Tütengil, C. O., 1975, Arslantürk, Z., 1995)