FAKTÖR
ÇİFT FAKTÖRLÜ TİCARET HADLERİ
(Diccionario de Economía) :
(Bk. Faktör ticaret hadleri)
FAKTÖR HAREKETLERİ
(Diccionario de Economía) :
Üretim faktörlerinin akıcılık yeteneğini belirtir. Bu yetenek faktörler arasında çok farklıdır. Genel olarak üretim faktörlerine ödenen bedellerin, bunların hareketleri üzerinde çok etkili olduğu varsayılır.Sermaye faktörü, akıcılığı en zayıf olan üretim faktörüdür. Sermaye faktörünün kısa dönemdeki akıcılık düzeyi düşüktür. Uzun dönemde sermayenin akıcılığı yükselir. Emek faktörü, sermayeye oranla daha yüksek bir akıcılığa sahiptir. Nitelikli emeğin niteliksiz emeğe göre akıcılık düzeyinin daha düşük olduğu söylenebilir. Toprak faktörü akıcılığı en yüksek olan kesimdir. Akıcılık burada toprak üzerindeki faaliyet konusunun değiştirilmesi olarak ele alınır. Örneğin tütün üretimi yerine ayçiçeği üretilmesi gibi.
FAKTÖR PAYLARI
(Diccionario de Economía) :
Üretim faktörlerinin gerçekleştirilmiş üretimden aldıkları paydır. Üretim, iktisadi faaliyete katılanlar arasında paylaşılır. Üretim faktörlerinden toprağın payına rant, emeğin payına ücret, sermayenin payına faiz ve girişimin payına kar adı verilir. İlk üç üretim faktörünün payı belirli iken, dördüncü faktör olan girişimin payı ise belirsiz gelir niteliğini taşır. Toprak, emek ve sermaye faktörleri işi organize eden girişimciden işin başında belirlenmiş olan paylarını alırlar. Girişim sahibinin payı olan kar ise girişilen üretim faaliyetinin başarı ile sonuçlanmasına bağlıdır. Üretim maliyeti piyasada oluşan fiyatın altında ise sonuç başarılı, üstünde ise sonuç başarısızdır. Üretilen malın piyasa fiyatına satılmasından ve toprak, emek ve sermaye faktörlerine ait payların ödenmesinden sonra geriye bir fark kalırsa ancak bu durumda kar vardır.
FAKTÖR PİYASASI
(Diccionario de Economía) :
Üretim faktörlerinin fiyatlandığı piyasadır. Üretim faaliyetine girişen firmalar üretim faktörlerini faktör piyasasından bir bedel karşılığı elde ederler. Bu bedel faktörlerin fiyatıdır. Fiyat açısından bakılınca gerek malların, gerek faktörlerin fiyatlanması arasında bir fark yoktur. Ancak taşıdıkları özellikler bakımından mal piyasasında ve faktör piyasasında ortaya çıkan fiyatların ayrı ayrı incelenmesi gerekir.
FİYAT-FAKTÖR EĞRİSİ
(Diccionario de Economía) :
Kullanılan faktörlerden birinin fiyatındaki bir değişme sonucu firma iç üretim dengesinin nasıl etkileneceğini gösterir. Firmanın üretim faaliyetinde iktisadi ve teknik etkinliğin belirlendiği denge durumu, eş-maliyet doğrusunun eş-ürün eğrisine teğet olması ile ortaya çıkar. Bir faktörün fiyatındaki değişme, eş-maliyet doğrusunu da değiştirir. Örneğin sermaye fiyatı değişmezken emeğin fiyatı düşerse eş maliyet doğrusunun eğimi azalır ve firma yeni bir denge noktasına ulaşır.(Şekil 8 Orijinal kitapta 83. sayfada)Başlangıçta eş-maliyet doğrusu SE, olsun. Sermaye fiyatı değişmezken emek fiyatının azalması firmanın daha fazla emek faktörü kullanmasını sağlar ve eş-maliyet doğrusu S E, konumuna gelir. Eş-ürün eğrisinin eş maliyet doğrusuna teğet olduğu denge noklatalarını birleştiren eğriye fiyat faktör eğrisi denir.