illiyet


Results for "illiyet"

Ottoman - Turkish Dictionary

MİLLİYETPERVER

(Ottoman - Turkish Dictionary) :
f. Milliyetini seven.
Ottoman - Turkish Dictionary

ZILLİYET

(Ottoman - Turkish Dictionary) :
Zâhirî sahiplik. Himaye edici olma. * Gölgelik.
Sociological Dictionary

İLLİYET (Sebeblilik) [İng. Causality]:

(Sociological Dictionary) :
Sebep-sonuç münasebetiyle veya sebeplilik ilişkisi. Sosyal gerçeği bulmak yolunda sonuç olarak belirlenen sosyal olay üzerinde etkili olan sebep ve kanunları aramak sosyologların görevidir. Bunun için ilmî şüphecilikten ve ilmî endişeden hareket edilir. Pein hükümleri aşarak cok sebepli açıklamalara varmak günümüzde illiyetle ilgili olarak takip edilen bir yol olmuştur.İlliyetle ilgili olarak Fransız Descartes, Bergson, İngiliz Bacon, Hume, Hobbes, Alman Leibniz,Kant ve Hegel dikkat çeken görüşler getirmişler ve illiyet üzerinde durmuşlardır. (Fındıkoğlu, Z.F 1971, Sezal, I, 1981)
Sociological Dictionary

MİLLİYETÇİLİK [İng. Nationalism]:

(Sociological Dictionary) :
Bir toplumda millî kültürü hâkim kılmak veya başka bir toplumun baskısından kurtulmak, bağımsızlığı kazanmak kadar sürdürebilmek için gerekli olan kültür ve siyaset eğilimleridir. (Ülken, H. Z., 1969)Milliyetçilik, milletlerin iç ve dış engellemelere rağmen, ekonomide, dış politikada ve kültürel alanda sistemli bir şuurlu bir şekilde kendi değerlerine, menfaatlerine, kimliklerine sahip çıkmalarıdır. Bu düşünce ve davranış şeklinden uzaklaşma, milletleri Dünya'da belirli merkezlerin ve tesirli ülkelerin siyasî, ekonomik ve kültürel açık pazarı haline getirebilir. Milliyetçilik, diğer milletlerin de varlığına saygı duyarak ve kendilerine de saygı duyarak toplumu her alanda yaşama hakkına sahip kılmaktır. Ne dışa kapanmaya, ne de diğer milletlere duygusal düşmanlıklara ihtiyaç vardır. Milletlerarası işbirliği ve dayanışma, millî menfaatlerden taviz verilerek elde edilemez. Milliyetçiliğin kanda, renkte ve kafatası şekillerinde değil; bir millete mensup olam şuurunda, milli ve dinî acılı ve sevinçli günlere, milli sembollere katılabilmede, kültür unsurlarından zevk ve pay alabilmede aranması gerekir. Milliyetçilik, sadece fikirde, duyguda yaşayan bir birliktelik değildir. Yaşanan bir şey olduğu için davranışlarda, tutumlarda kendisin müşahhaslaştırır (somutlaştırır). Tavır alışlar bütünüdür. Sadece resmi törenlerde kullanılabilen bir malzeme değildir.Milliyetçilik, milletlerin kalabalıklaştırılmamasının, coğrafyaların vatansızlaştırılmamasının garantisidir. Önce Türk insanının meselelerine eğilmeyi daha sonra da insanlığa yaklaşmayı gerektirir.Milliyetçilik, korumacılığı ve gelişmeciliği bünyesinde kapsar. (Bkz. Mahafazakârlık) Milliyetçilik hareketlerini sadece bir sınıfa has veya sadece 1789 Fransız İhtilâli'nin bir sonucu gibi "burjuöazi" ile özdeş görmek eksik bir bakış açısıdır. Milliyetçiliği, "ulusal kapitalizm dönemi" ne has bir görüş veya ideoloji olarak görmek de yanlıştır. Milliyetçiliği burjuvazinin ve kapitalizmin gelişmesinden doğan bir geçiş toplumuna ait düşünceolarak görmek de milliyetçiliğin Batıya has bir yorum çeşididir. Bilge Kağan'ın Orhun Abidelerinde Çin kültüründen etkilenilmemesi buyruğu, düşman saldırılarına karşı kuvvetli olunması isteği, "üstte gök çökmedikçe, alta yer delinmedikçe, senin ilini töreni kim bozar" dediği 730'lu yıllarda ne kapitalizm, ne de, burjuvazi vardı. (Bkz. Burjuvazi vardı.(Bkz. Burjuvazi) Milliyetçi düşüncenin sınıfı olmaz.Bazı düşünürler insanlık tarihin, milli menfaat çatışmalarının tarihi olarak da görürlerİslâm'da milliyetçilik değil; ırkçılık kabul göremz. İslâma göre üstünlük, "takva" dadır. İslâm, farklılıkları reddetmeyen ve onların üzerinde birlik (tevhid) arayan bir dindir. Her bir kavmin yaratılış ve varlık sebebini kavrayamayanlar, İslâmı da yeterince anlayamayanlardır.Sınırsız, vatansız, millî menfaatlerin terkedileceği, millî sembollerin dışlanacağı, milletlerin kendi milli varlıklarını ve kimliklerini reddecekleri bir dünya ütopyadır. (Bkz. Ütopya)Milliyetçilik din dışı bir ideoloji de değildir. Korunarak geliştirilmesi gereken milli kültür içinde din önemli bir sosyal müessesedir.Milliyetçilik ve onun sosyal ve ekonomik hayata somutlaştırdığı tavır alışlar, toplumu birleştirci ve yüksek bir ideal uğruna bütünleştirci bir rol oynarlar. Bu tavır alışlar ve davranış şekilleri, millet seviyesinde kabul görmüş ortak mutabakatların savunulmasıdır. Bunlar sadece herhangi bir sınıfı, tabakayı, aşiret veya boyu, siyah ve beyaz renklileri değil,milletin bütününü yakından ilgilendirir. Bu bakımdan, milliyetçilik bölen değil, birleştiren bir düşünce sistemidir. Milliyetçililğin tecavükâr şekilleri Türk tarihine yabancıdır.
Dictionary of Economics

İKTİSADİ MİLLİYETÇİLİK

(Dictionary of Economics) :
Askeri ve sivil ihtiyaçların karşılanmasında ülkenin dış ülkelere bağlı olmayacak, kendi imkanları ile savaşta ve barışta kendine yetebilecek bir duruma erişmesini hedeflemektedir.