ikame
İKAME ETKİSİ
(Dictionary of Economics) :
Tüketicinin gelirinin sabit olduğu ve iki mal tükettiği (bir pirinç ve bulgur) bir durumda, bulgurun fiyatının artması durumunda nominal gelirinde bir değişiklik olmamasına rağmen reel geliri düşer. Böyle bir durumda tüketicinin bulgurun fiyatı artmadan önceki iki maldan elde ettiği tatmin düzeyinin aynı kalması için bulgura olan talebini düşürmesi, buna karşılık pirince olan talebini artırması gerekir.Bulgurun tüketim miktarındaki düşmeye ikame etkisi denir. İkame etkisi daima fiyattaki değişmeyle aksi yöndedir.
İTHAL İKAMESİ
(Dictionary of Economics) :
Daha önce yurt dışından ithal edilmekte olan maların, uygulanan koruyucu ve özemdirici önlemlerle yurt içinde üretilmesini öngören bir sanayileşme stratejisidir. İthal ikamesi ile dış koruma daima el ele gider. Kurulan endüstriler, her türlü dış ticaret ve kambiyo politikalarıyla dış piyasanın rekabetinden korunmaya çalışılır. Bu tip sanayileşme modelinde karşılaştırmalı üstünlük teorisinin yol göstericiliğinden yararlanılmaz. Seçici değil, dengeli bir sanayileşme söz konusudur. Başka bir deyişle kalkınma felsefesi, ilerde gelişip rekabetçi duruma geçecek, dinamik karşılaştırmalı üstünlüklere sahip endüstrilerin seçilip bunların geçici bir süre korunması ilkesine dayalı değildir. Aksine, beklenen talep artışlarına göre, endüstrilerarası ileri ve geri bağlantıları dikkate alarak yatırım fonlarının dengeli bir biçimde dağıtımı esas alınır.
MARJİNAL İKAME ORANI
(Dictionary of Economics) :
Tüketicinin A ve B gibi iki farklı malın farklı bileşimlerini yaparken, aynı tatmin düzeyini korumak amacıya bir maldan fazla talep ettiği miktar ile diğer maldan vazgeçtiği miktar arasındaki ilişki. Tüketici aynı tatmin düzeyini korumak içni B malı miktarını ?B kadar azaltırken, A kalından tüketimini ?A kadar arttırıyorsa Marjinal İkame Oranı;MİO = ?B/?A dır.Marjinal İkame Oranı tüketicinin kayıtsız eğrisinin eğimine eşittir. (Ayrıca, bk. Kayıtsızlık Eğrisi)
MARJİNAL TEKNİK İKAME ORANI
(Dictionary of Economics) :
Aynı üretim düzeyini korumak için, kullanımı azalan üretim faktörü miktarının (?Y), kulanımı arttırılan üretim faktörü miktarın (?X) oranlamasıyla bulunan değer.MTİO = ?Y/?XY kapital faktörünü, X ise emek faktörünü ifade ediyorsa;MTİO = Kapitaldeki azalış miktarı/Emekteki artış miktarıolacaktır.Marjinal Teknik İkame Oranı firmanın eşürün eğrisinin eğimine eşittir. (Ayrıca, bk. Eşürün Eğrisi).
İKAME ESNEKLİĞİ
(Dictionary of Economics) :
İkame esnekliği, üreticiler yönünden üretim faktörleri, tüketiciler yönünden se malların birbirleri ile ikam edebilme kolaylığı veya güçlüğüdür. Eğer mallar yönünden bu esneklik artıyorsa, bu bize iki malın birbirlerinin yerine kullanılabilme imkanının arttığını gösterir. üretim faktörlerinde ise bu esnekliğin artması bize bu faktörlerin teknojik bakımdan birbirlerinin yerine kullanılabileceğini gösterir.