hareket
MESLEKİ HAREKETLİLİK [İng. Occupational mobility]:
(Sociological Dictionary) :
(Bkz. Sosyal Hareketlilik.)
SOSYAL HAREKETLİLİK [İng. Social Mobility]:
(Sociological Dictionary) :
Sosyal hareketlilik, bir toplumda fertlerin, ailelerin ve sosyal grupların sahip oldukları bir statüden diğer bir statüye doğru olan hareketlilikleridir. (Bkz. Sosal Statü) Statü tabakalaşmasının görüldüğü toplumlarda, kast tabakalaşmasının görüldüğü toplumlarda, kast tabakalaşmasının görüldüğü toplumlara göre daha fazla hareketlilik grülmektedir. Sosyal hareketlilikte coğrafî ve meslekî hareketlilik esas alınmaktadır.Günümüzde en önemli hareketlilik aracı, eğitim ve öğretim sayılmaktadır. Fertlerin eğitim yoluyla bir meslek kazanmaları, onlara kazanılan statü yollarını açmaktadır. Yaygın şekliyle sosyal hareketlilik, meslekî hareketlilik olarak tanımlanır olmuştur. (Bottomore, T. B., 1975)Sosyal hareketlilik yatay ve dikey şekillerde ortaya çıkailmektedir. (Bkz. Yatay Hareketlilik, Dikey Hareketlilik)Bir diğer hareketlilik şekli de nesillerarası sosyal hareketliliktir. (Goodman N., Meselâ; babası küçük esnaf bir kimsenin doktor olması nesillerarası hareketliliktir.Türkiye'de iç göçler, coğrafî ve meslekî hareketlilik doğurmaktadır. Ülkemizde hem uzun, hem kısa mesafeli göçler görülmektedir. İç göçlerde kadın nüfus daha çok kısa mesafeli göçe konu olmaktadır. (Bkz. Göç) (Goldhamer, H., C. 14, 1968, Sorokin, P., 1927)
YATAY HAREKETLİLİK [İng. Deconstruction]:
(Sociological Dictionary) :
Toplum içinde br ferdin hayat tarzında, gelir seviyesinde, dünya görüünde bir artı veya yükselme olmadan işyerini veya çevresini değiştirmesidir. (Bkz.Sosyal Hareketlilik, Goodman, N. 1992, Gldhaer, H., C. 14, 1968, Broom and selznic)
FAKTÖR HAREKETLERİ
(Dictionary of Economics) :
Üretim faktörlerinin akıcılık yeteneğini belirtir. Bu yetenek faktörler arasında çok farklıdır. Genel olarak üretim faktörlerine ödenen bedellerin, bunların hareketleri üzerinde çok etkili olduğu varsayılır.Sermaye faktörü, akıcılığı en zayıf olan üretim faktörüdür. Sermaye faktörünün kısa dönemdeki akıcılık düzeyi düşüktür. Uzun dönemde sermayenin akıcılığı yükselir. Emek faktörü, sermayeye oranla daha yüksek bir akıcılığa sahiptir. Nitelikli emeğin niteliksiz emeğe göre akıcılık düzeyinin daha düşük olduğu söylenebilir. Toprak faktörü akıcılığı en yüksek olan kesimdir. Akıcılık burada toprak üzerindeki faaliyet konusunun değiştirilmesi olarak ele alınır. Örneğin tütün üretimi yerine ayçiçeği üretilmesi gibi.
İŞÇİ HAREKETLERİ
(Dictionary of Economics) :
(Bk. İşçi Sendikaları)