Özne.

Results for "Özne."

Philosophical Dictionary

Özne.

 (Philosophical Dictionary) :
(Os. Nefis, Fr. Sujet, Al. Subjekt, İng. Subject, İt. Sogetto). Bilen varlık... Nesne bilinen varlık olduğuna göre özne bilen varlıktır. Konuşma dilinde bir duygunun ya da bir düşüncenin üstünde durduğu konu anlamında kullanılan özne, felsefede genellikle bilinç ve tin anlamlarını kapsar. Husserl (1859-1938), fenomenoloji yöntemini anlatırken şöyle der: Sağ elim özne olur, sol el nesnemi kavrar, sonra sol elim özne olur, sağ el nesnemi kavrar... Bu anlamda özne, bilinen bir nesne karşısında bilen ve kavrayandır, dışarıya açılan ve dışarıyle ilişki kuran bir iç varlıktır. Descartes ve Spinoza'da da sürmüş bulunan skolastik terminoloji, özneyi ters anlamda, düşünceden ayrı olan varlık anlamında kullanır, nesne de düşüncede var olandır... Özne (bilen insan)yle nesne (bilinen doğa) arasında sıkı ilişki, felsefenin temel sorunudur. Özdekçilik ve düşüncecilik bu kavramların yorumuyle biçimlenmiştir. Özdekçiler özneyi nesneye, düşüncecilerse nesneyi özneye bağlamaya çalışmışlardır. Eytişimsel özdekçilik, özneyle nesnenin sıkı bağımlılığını meydana koymuş ve bu ikisi arasındaki karşılıklı etkiyi göstermiştir. Özne nesnenin bilincine varmakla oluşur ve bu bilinçlenmeyle nesneyi değiştirir ve kendi öznel amaçlarına koşar. İnsanın bilinçli uğraşıyle değiştirilen nesne de kendini değiştiren özneyi etkiler ve değiştirir. İnsanla çevresi arasındaki diyalektik böyle işler. Bu diyalektik sonucudur ki ilkçağların baltalı insanını yüzyılımızın atomlu insanına dönüştürmüştür. bkz. Nesne, Bilgi, Bilim, Bilgi Kuramı, Özdekçilik, Düşüncecilik, Eytişimsel Özdekçilik, Öznel.
Keyword Searches Turkish - French Dict. ılık (181003k) Turkish - Germany Dict. çüş (94987k) Turkish - French Dict. açık (78109k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (70116k) Turkish - French Dict. ırmak (67960k) Kurdish - Turkish Dict. naşî (55950k) Turkish - French Dict. çatı (55602k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (54965k) Turkish - French Dict. balık (53024k) Turkish - Germany Dict. ılım (51565k) Turkish - Germany Dict. hasır (51130k) Kurdish - Turkish Dict. rêsî (50964k)