Değşincilik.
Değşincilik.
(Philosophical Dictionary) :
(Os. Tagayyüriyye, Fr. Mutationisme, Al. Mutaionismus, İng. Mutationism). Değişincilik, özellikle, doğada sıçrama olamayacağını ileri süren Leibniz'le türlerin ağır ve sürekli bir dönüşmeyle değiştiklerini ileri süren Lamarck'a karşı Hollandalı bilgin De Vries tarafından ortaya atılmıştır. Bilgin, bitkiler üzerinde yaptığı deneylerde değişmelerin yavaş yavaş değil, birdenbire olduğunu, oluşma ortam ve koşullarını bulan bitkinin anî olarak değişiverdiğini görmüştür. Nitekim çağdaş fizik ve diyalektik maddecilik, nicesel değişmelerin çok zaman birdenbire ve uygunsuz koşullar içinde de ağır ağır nitesel değişmelere dönüştüğünü tanıtlamış bulunmaktadır. Örneğin, bir kimyasal molekülün elemanlarından herhangi birinin niceliğini değiştirmek yoluyle bambaşka kimyasal bir molekül elde edilmektedir. Bundan da şu önemli gerçek elde edilir: Nicelik olmadan nitelik ve nitelik olmadan nicelik belirlenemez. Bunlar, ancak,karşılıklı ilişkileri içinde bağımlı ve anlamlıdırlar. bkz. Sıçrama, Nicelikten Niteliğe Geçciş, Eytişimsel Özdekçilik,