KAPİTALİZM

Results for "KAPİTALİZM"

Dictionary of Economics

HALK KAPİTALİZMİ

 (Dictionary of Economics) :
Özellikle 20. yüzyılda sanayi şirketleri doğrudan doğruya fon toplamaya çalıştılar. Bir başka ifadeyle, tasarrufların yatırıma ve işletme sermayesine dönüşmesinde bankaların yanısıra sermaye piyasaları da önem kazanmaya başladı. Şirketler halkın tasarruflarını kendilerine çekebilmek için hisse senedi çıkararak onları şirketlerine ortak etmeye başladılar. Böyle şirketlerin bir kısım hissesi küçük parçalar halinde binlerce insana daılmış oldu. Mülkiyetin bu biçimde yayılması, kimilerinin kapitalizmin artık halk kapitalizmine dönüºmüº olduğu düşüncesine varmasına yol açmıştır. Bu terime karşı çıkanlar ise, şirketlerin yönetim ve kararlarında bu küçük hisse sahiplerinin etkili olamadığını, ayrıca bu hisselerle büyük gelirler elde edilmediğini, dolayısıyla halk kapitalizmi teriminin bir aldatmaca olduğu görüşünü öne sürmektedirler.
 Dictionary of Economics

KAPİTALİZM

 (Dictionary of Economics) :
Kapitalizm, tanım özellikleri konusunda iki farklı yaklaşım vardır. Bunlardan birine göre kapitalizm üretimin kar amacıyla yapıldığı ve pazarda satıldığı ekonomik sistemin adıdır. Öteki tanımda ise kapitalizmin ücretli emeğe dayalı bir ekonomik sistem, bir üretim tarzı olduğu vurgulanır.birinci tınımı savunanlara göre kar için üretim eski çağlardan beri vardır ama bu kapitalizmin eski çağlardan beri varolduğu anlamına gelmez. Çünkü o zamanlar kar amaçlı üretim mevcut üretim tarzının esasını oluşturmayan oldukça küçük bir bölümü idi. Kar amaçlı üretimin sistemin temelini oluşturabilmesi için mal, para, emek ve sermaye akımlarının serbest olması gerekir. Bu serbestliğin sağlandığı bir düzenin ortaya çıkabilmesi için 15. yüzyılı beklemek gerekmiştir. Ancak 15. yüzyıl Avrupasında kapitalizm ortaya çıkabilmiştir.İkinci tanımı savunanlar ise kapitalizmin ayırt edici unsuru olarak ücretli emeğin varlığını göstermektedirler. Yani kapitalizmde, emeğinden başka satacak bir şeyi olmayanlar (İşçiler) ücret karşılığında üretim araçları sahiplerinin bu araçlarını kullanarak üretimi gerçekleştirirler. Böyle bir sistem ancak 17. ve 18. yüzyılların Avrupasında ortaya çıkabilmiştir.Dikkat edilirse bu iki görüşün tanımları farklı unsurları vurgulamakla birlikte, kapitalizmin ortaya çıktığı yer ve zaman konusunda aralarında hayli yakınlık vardır. Kapitalizmin Avrupada, feodalizmin yıkılması sürecinde ortaya çıkmış olduğu konusunda anlaşmaktadırlar.Kapitalizmde ücretli emek kullanarak kar etme olanakları, bunu becerebilen herkese açıktır. Bu olanaklardan yararlanabilmek için bir aileye mensup olmak, devletten belli bir yetki almak, belli bir eğitimi görmüş olmak gerekmez. Gereken tek şey bunu becerebilmektir. Bu beceri, daha somut olarak ifade etmek gerekirse, üretim araçlarını satın alacak ya da oluşturacak parayı ve/veya krediyi bulmak ve insanların kullanmak isteyecekleri bir mal ya da hizmeti üretmek anlamına gelmektedir. İşte bu özelliği kapitalizme, kendisinden önceki üretim tarzlarında bulunmayan bir dinamizmi sağlamıştır. Burada insanların kar peşinde koşması serbesttir ve bu öteki insanların istedikleri mal ve hizmetleri üretebilmelerine bağlıdır. Bu sayede kapitalizmle birlikte hızlı bir teknolojik gelişme ve refah artışı başlamıştır. Çok sayıda insanın, kar için bir üretim serbestliğinden yararlanmak üzere işe koyulması bunlar arasında rekabete yol açmıştır. Bir yandan rekabet, öte yandan yeni mal ve hizmetler çıkartma güdüsü teknolojik gelişme hızını, eski çağlara kıyasla tasavvur edilemez boyutlara ulaştırmıştır. Kapitalizmin kendi gelişme süreci içinde ortaya çıkan bir başka olay da teknolojik gelişme hızını daha da artırmıştır: Kapitalizmin başlangıç dönemlerinde kar önemli ölçüde ucuz emeğe dayanmaktaydı. Hem ücretler düşüktü, hem de çalışma süresi sınırlı değildi, kadın ve çocukların çalıştırılması da serbest idi. Daha sonraları çalışanların mücadeleleri sonucunda iş günü 8 saate indi, ücretlerde yükselme oldu. Bu kapitalistleri karları artırmak için ucuz emekten ziyade, emek verimliliğini artırmaya, yani teknolojik yeniliklere yöneltti. Böylece teknolojik gelişme hızı daha da arttı. Kapitalizm başlangıç dönemlerinde, bir yandan hızlı teknolojik gelişme ve refah artışı çıkartırken, bununla eş anlamlı olarak yoksulluğa da yol açtı. İşçiler düşük yaşam standartlarına ve zaman zaman yoğunlaşan işsizliğe katlanmak zorunda kaldılar. Ancak 19. yüzyıl sonlarından itibaren işsizlik azalmaya, işçilerin yaşam standardı da yükselmeye başladı. Ancak bu noktada başka bir yorum yaygınlık kazanmaya başladı: Kapitalizmin 20. yüzyılda Avrupa, ABD, Japonya gibi ülkelerde genel refah artışına yol açması bu sistemin bir yandan bazılarının refahını artırırken, çoğunluğun yoksulluğunu doğurduğu gerçeğini değiştirmemiştir. Çünkü yukarıda sayılan ülkelerdeki refah artışı bu ülkelerin kapitalist sistemin geri kalmış ülkelerini eşitsiz mübadele yoluyla sömürmesinin sonucudur. Dolayısıyla kapitalizmin refahını dayandırdığı yoksul kitleler eskiden Avrupa ve ABDnin iºçileri idi, bugün ise Asya, Afrika ve latin Amerikanın yoksul halklarıdır. Buna karşı çıkanlar ise kapitalizmdeki refah artışının esas olarak teknolojik gelişmelerin neden olduğu emek verimliliği artışına ve bu artıştan çalışan kitlelerin de yararlanmasını sağlayan demokrasi olduğuna inanmaktadırlar.
 Dictionary of Economics

TİCARİ KAPİTALİZM

 (Dictionary of Economics) :
kapital birimini ve piyasa ekonomisi şartlarını hazırlayan dönem. Batı Avrupa ülkelerinde, Ortaçağın sonuyla sanayi devrimi arasındaki dönem, feodalizmin yıkılışı ve kuvvetli merkezi devletlerin kuruluşlarıyla belirir. Ticari kapitalizm, İktisadi adamı ve piyasa ekonomsii şartlarını oluşturduğu gibi, kapital birikinini hazırlayarak, sanayi kapitalizminin doğuşunu da hazırlamıştır. Ticari kapitalizmin ideolousunu yansıtan merkantilist öğreti, sanayi kapitalizminin ideolojisini yansıtan liberal öğretinin her bakımdan karşıtı olmuştur.
 Dictionary of Economics

KAPİTALİZM

 (Dictionary of Economics) :
Kapitalizm, özel mülkiyet ve kişel kârlılığa dayanan bir ekonomik örgütlenme şeklidir. Bu sistemede kişiler kendi çıkarları doğrultusunda ekonomik faaliyetlerde bulunurlar.
Keyword Searches Turkish - French Dict. ılık (180400k) Turkish - Germany Dict. çüş (94978k) Turkish - French Dict. açık (78092k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (70112k) Turkish - French Dict. ırmak (67823k) Kurdish - Turkish Dict. naşî (55927k) Turkish - French Dict. çatı (55598k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (54961k) Turkish - French Dict. balık (53018k) Turkish - Germany Dict. ılım (51540k) Turkish - Germany Dict. hasır (51112k) Kurdish - Turkish Dict. rêsî (50953k)