Gürecilik.

Results for "Gürecilik."

Philosophical Dictionary

Gürecilik.

 (Philosophical Dictionary) :
(Os. Kuvvaniyye, Fr. Dynamisme, Al. Dynamismus, İng. Dynamism, İt. Dinamismo) Özdeğin kendiliğinden devimsel bulunduğunu ileri süren öğretlierin genel adı... Güreciliğe göre her varlık nedenini kendinde taşır. Varlıklar, mekanikçi anlayışta olduğu gibi başka ve dış bir nedenle harekete geçmezler. Devim (hareket) varlıkların özüdür. Antik çağ Yunan felsefesinde Herakleitos, Aristoteles, stoacılar güreciydiler. Leibniz, Kant, Lotze, Herbert Spencer, Main de Biran ve Renouvier gürecidirler. Ancak asıl gürecilik, maddeci diyalektik felsefede gerçekleşmiştir. maddeci diyalektik felsefeye göere devim, maddenin varlık biçimidir. Devimsiz madde, hiç bir zaman ve hiç bir yerde olmamıştır. Her maddesel cisim, yapası gereği devimsel ve değişkendir. Devimi sağlayan ilke de, her maddesel cismin hem çatışan hem birbirlerinden ayrılmayan karşıtlıklarındadır. Devim de, bizzat madde gibi, sonsuz biçimlerde belirmektedir. Her yeni araştırma, devimin yeni bir biçimini ortaya koymaktadır. Örneğin en son bulunan devim biçimlerinden biri, atom çekirdeğinin çevresindeki zerreciklerin devimidir. Devimin çeşitli biçimleri birbirlerine bağlıdırlar ve birbirlerine dönüşürler. Örneğin kimyasal devim biçimleri biyolojik devim biçimine dönüşerek insana kadar sürüp gelen çeşitli devimsel dönüşümlerle hayatı oluşturmuşlardır. Basit devim biçimleri, daha yüksek devim biçimlerince içerilir. Ama daha yüksek bir devim, daha aşağı bir devim biçimine indirgenemez. Bu bakımdan, diyalektik maddecilik, bütün doğasal ve toplumsal hayatın madde zerrelerinin mekân içinde mekanik yer değiştirmelerine indirgenebileceğini ileri süren eski maddecilik anlayışıyle mekanik maddecilik anlayışını aşmış bulunmaktadır. Diyalektik maddecilikte devim, sürekli ve sonsuz değişmenin genel biçimidir... Maddenin devim biçimlerinin birbirlerine dönüştüğü gerçeği, özellikle fizik bilgini H. Helmholtz'un 1869 yılında yayınladığı gücün saklanması yasasıyle (Os. Kudretin mahfuziyeti kanını, Fr. Principe de la çonservation de l'energie) doğrulanmış bulunmaktadır. Bu yasa, harcanan güç oranında ısı ve o ısı oranında da yeniden güç meyydana ggeldiğni tanıtlamıştır. öyleyse nasıl madde ne yeniden meydana getirilebilir ve ne de yitirilebilir niteliktedir, tek sözle var olduğunca saklıdır (mahfuz)...Gürecilik, bu anlamda, her türlü metafizik anayışa ve Descartes'ın mekanizmine karşıdır. Örneğin Blaise Pascal, ilk fiskeyi vuranın Tanrı olduğunu söyler. Güreciliğe göre ilk fiskeyi vuran yoktur, çünkü madde bizzat devimseldir. Ancak ters terminoloji olarak güreciliği metafizik öğretiler de benimsemektedirler. Metafizik gürecilik, varlık deyiminden Tanrıyı anlar ve varlık bizzat etken (faal ve müessir), gürelidir. bkz. Devim, Özgüç, Özdev im, Hegelcilik, Eytişimsel Özdekçilik, aristoculuk, Stoacılık, Herakleitosçuluk.
Keyword Searches Turkish - French Dict. ılık (178253k) Turkish - Germany Dict. çüş (94908k) Turkish - French Dict. açık (77858k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (70032k) Turkish - French Dict. ırmak (67113k) Kurdish - Turkish Dict. naşî (55711k) Turkish - French Dict. çatı (55565k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (54801k) Turkish - French Dict. balık (52857k) Turkish - Germany Dict. ılım (51230k) Turkish - Germany Dict. hasır (51027k) Kurdish - Turkish Dict. rêsî (50732k)