İkincilik.

Results for "İkincilik."

Philosophical Dictionary

İkincilik.

 (Philosophical Dictionary) :
(Os. Sünaiyye, Fr. Dualisme). Herhangi bir alanda birbirlerine indirgenemeyen iki başlangıç olduğunu savunan öğretilerin genel ada... İlk ikici antik çağ Yunan düşünürlerinden Anaksagoras'tır (İ.Ö. 500-428). Anaksagoras, ruhla maddeyi, ilk kez kesin olarak birbirlerinden ayırmakta ve sonsuza kadar da birbirlerinden ayrı kalacaklarını ileri sürmektedir. Anaksagoras'a göre maddelerden ayrı bulunan ruh, maddeler âlemi kaosa girmiş ve onları etkileyip canlandırarak evreni oluşmuştur (kozmos=nus+kaos). Anaksagoras'ın bu ikiciliği Descartes'ta da devam etmektedir. İkiciliği, Anaksagoras'la Descartes gibi bir sistem olarak ileri süürenlerin yanında bir sistemin kimi alanlarında ikici olanlar, bircilikten yola çıkıp bir an ikici görünerek gene birciliğe dönenler, ikicilikten yola çıkıp birciliğe varanlar da çoktur. Örneğin Max Scheler (1874-1928) insan türünün ayırıcı niteliğini geist kavramında bulur, insanlaşmanın biricik nedeni geistir (bircilik). Ama bu geist, insan kişiliğiyle itki güçleri arasındaki karşıtlıktan doğmuştur (ikicilik). Oysa bu karşıtlık, denkleştirici bir karşıtlıktır. insan ne ruh ne de maddedir, insanı insan eden tek şey ne ruh ne de madde olan geisttir. Tanrı insanla birlikte oluşmuştur, insandan önce yoktu ki insanı meydana getirsin; madde cansızdan canlıya kadar gelen doğal bir niteliktir, insanla başlayan bir şey değildir ki insanı meydana getirsin. İnsanla başlayan ve sadece insanda bulunan tek şey geist'tir (bircilik). Bircilik ve çokçuluk anlayışları karşısında yer alan ikincilik, özdekçilikle düşünceciliği uzlaştırma çabasından doğmuştur. Ne var ki özdekle bilinci, bağımsızlıklarını göz önünde tatmadan ve düşünceci bir anlayışla, birbirinden ayıran ikicilik bu çabasının sonunda zorunlu olarak düşünceciliğe varmış bulunmaktadır. Çünkü düşüncecilik de bilinci özdekten bağımsız sayar. Örneğin özdeksizcilikte olduğu gibi yadsınması, düşüncecilikte olduğu gibi bilincin ürünü ya da ikincilikte olduğu gibi bilincin ürünü ya da ikincilikte olduğu gibi bilince eşit ayrı bir güç sayılması bu temel anlayışı değiştirmez. bkz. Bircilik, Çokçuluk, Düşüncecilik, Dekartçılık, Eleştiricilik, Koşutçuluk.
Keyword Searches Turkish - French Dict. ılık (180709k) Turkish - Germany Dict. çüş (94979k) Turkish - French Dict. açık (78098k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (70114k) Turkish - French Dict. ırmak (67889k) Kurdish - Turkish Dict. naşî (55943k) Turkish - French Dict. çatı (55600k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (54961k) Turkish - French Dict. balık (53023k) Turkish - Germany Dict. ılım (51554k) Turkish - Germany Dict. hasır (51124k) Kurdish - Turkish Dict. rêsî (50961k)