dêmî
Orta Akademi.
(Philosophical Dictionary) :
Şüpheci akademiye orta akademi de denir. Platon öğretisinin okulu olan akademi, Arkesilaos'la (İ.Ö. 316-241) Karneades'in (İ.Ö. 214-129) yönetiminde Pirrhon'un şüpheciliğini benimsemiştir. Karneades, hiç bir şey bilmediğimi de kesin olarak bilmiyoürum demektedir. Karneades, olasıcıdır (probabilizm) ve olasıcılıkla yetinilmesini öğütler. Davranışlarımızı, şimdilik başka tasarımlarla çelişmediğinden ötürü bize olası görünen tasarımlarla düzenlememiz gerektiğini ve yapabilirsek bütün olasıları (ihtimaller) hesaba katarak yönetmemizi ileri sürer. bkz. Akademi, Akademi Şüpheciliği, Şüphecilik.
Telezyana Akademisi.
(Philosophical Dictionary) :
Telezyana ya da Kozentina akademisi (Academia Telesiana Cosentina), Rönasans çağında Aristoteles skolastiğiyle savaşan çok etkili bir düşünce akımıdır. Akademi'nin kurucusu Cosenza'lı İtalyan düşünürü Bernardino Telesio (1508-1588), bakışların doğaya çevrilmesine engel olan Aristoteles'in bütün okullardan kovulmasnı önerecek kadar ileriye gitmişti. Telesio, Rönesans görgücülüğünün (ampirizm) ilk temsilcisi olarak doğanın, spekülatif felsefeyle değil, ancak ve sadece deney yoluyle incelenebileceğini savunuyordu. Telesio'nun, Francis Bacon ve Giordano Bruno gibi büyük düşünce adamlarını etkilediği de bilinirise o çağdaki önemli rolü daha iyi anlaşılır. Telesio'ya göre bir bilginin doğru olup olmadığının ölçüsü, deneyle doğrulanabilir olup olmamasıdır. Telesio'nun bu anlayışı, çağdaş bilimin "düşüncenin doğruluğu, pratik doğrulamayla tanıtlanır" ilkesinin ilk biçimlerinden biridir. bkz. Rönesans Felsefesi.
Yeni Akademi.
(Philosophical Dictionary) :
(Fr. Academie nouvelle). Platon öğretisini sürdüren Akademi'nin Larisalı Philon'la (İ.Ö. 148-80) Eskalonlu Antiochos'un (ölm. İ.Ö. 69) yönetimindeki dönemi Yeni Akademi adıyle anılır. Yeni Akademi, Arkesilaos'la Karneades'in yönetimindeki Orta Akademi'nin şüpheciliğine karşı bir tepki olarak belirmiş ve Platon'un eski örneklerine dönmeyi yeğlemiştir... Yeni Akademi, yeni platonculukla karıştırılmamalıdır. Yeni platonculuk; Ammonios Sakkas, Plotinos ve Porfirios'un yönetimindeki İskenderiye okulunu adlandırır. Her ikisi, düşünsel yapı bakımından da birbirlerinden ayrıdırlar. bkz. Akademi, Yeni Platonculuk.
DEMİYELİNİZASYON
(Medicine and Hematology Glossary) :
Sinir liflerinin etrafını saran myelin tabakasının kaybı.
PANDEMİ
(Medicine and Hematology Glossary) :
Salgın bir hastalığın kıta düzeyinde çok geniş bir alana yayılmasına verilen isimdir.