TECELLÎ
Tecellî-i Cemâl
(Glosario Islámica) :
Allahü teâlânın cemâlinin zuhûru.Cennet'te mü'minlerin makbûl olanları, her sabah ve akşam, derecesi aşağı olanlar ise, herCumâ günü ve kadınlar, dünyâ bayramı gibi yılda birkaç kere tecellî-i cemâl ileşerefleneceklerdir. (Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî)
Tecellî-i Ef'âl
(Glosario Islámica) :
Sâlikin, yâni tasavvuf yolcusunun, kulların fiillerini Allahü teâlânın fiilinin zılleri(görüntüleri) olarak görmesi ve bu fiillerin varlığının O'nun fiili ile olduğunu bilmesi. Âlem-iEmrin ilk adımında olan tecellîler.Tecellî-i ef'âl sâhibi, her işte arada olan vâsıtaların var olmasının bahâne olduğunu, asılyapanın Allahü teâlâ olduğunu bilir. (Abdülhakîm bin Mustafa)
Tecellî-i Sıfat
(Glosario Islámica) :
Allahü teâlânın sıfatlarının tecellîsi.Seyyid Nûr'un bir teveccühü (bakması) ile tâliblerin (kendisine talebe olanların) kalblerizikre başlardı. Tecellî-i sıfat hâsıl olurdu. (Mazhar-ı Cân-ı Cânân)
Tecellî-i Sûrî
(Glosario Islámica) :
Zât-ı ilâhînin veya isimlerinin kendilerinin değil, sûretlerinin, görüntülerinin tecellîsi.Başkalarının yolun sonunda kavuştukları ve Hakk-ul yakîn dedikleri, bize yolun başındaTecellî-i sûrî olarak hâsıl olmaktadır. (İmâm-ı Rabbânî)Tecellî-i sûrî, sâliki yâni tasavvuf yolcusunu fânî yapmaz. Birçok bağlılıklarını yok eder isede fenâya kadar götürmez. (İmâm-ı Rabbânî)
Tecellî-i Zât
(Glosario Islámica) :
İsim ve sıfatlar araya girmeden sâdece zât-ı ilâhînin tecellî etmesi.Tecellî-i zât,Peygamberlerin sonuncusuna (Muhammed aleyhisselâma) mahsûstur. O'nunyanısıra başka peygamberlere ve O'na çok uyan bu ümmetin evliyâsında da hâsıl olur. Başkapeygamberlerin ümmetlerine nasîb olmaz. Bunun için bu ümmet, ümmetlerin hayır lısı olmuştur.(İmâm-ı Rabbânî)Ahrâriyye büyükleri, vecdlerin İslâmiyet'e uygun olmasına dikkat ederler. Zevkleri,mârifetleri İslâmiyet terâzisi ile ölçerler, çocuklar gibi ceviz, kozalak sayılan vecdlere, hâllerealdanıp da İslâmiyet'in güzel cevherlerini elden kaçırmazlar. Tasa vvufçuların İslâmiyet'euymayan sözlerine aldanıp bağlanmazlar. Hâlleri devamlıdır. Zamanlarında değişiklikolmaz.Başkalarının şimşek gibi çakıp geçen tecellî-i zâtî bunlara devamlıdır. Çabuk geçer, gaybolan huzûra kıymet vermezler. "O yüksek insanlara, ticâret, alış-veriş Allahü teâlâyıunutturmaz." (Nûr sûresi: 24) meâlindeki âyet-i kerîme bunların hâlini bildirmektedir. (İmâm-ıRabbânî)